berizlya denen ülke hatırladığım kadarıyla 200 milyon civarında nüfusa sahip kalabalık diyebileceğimiz bir ülke.bu kadar büyük bir ülke, ana dili portekizce komşusu arjantin'in aksine fakat bu berizlya'da sadece portekiz kökenli insanların yaşadığı anlamına gelmiyor tabiki.belki de en az amerika kadar kozmopolit bir ülke.oldukça büyük miktarda göç almış zamanında.avrupa'dan ipini koparan ya da çeşitli sebeplerle yeni bir yurt arayan insanların amerika birleşik devletleri'nden sonraki ilk tercihi oluvermiş.nüfusa oranları ne kadardır tam bilmiyorum,vikipedi'den bakmaya da üşeniyorum ama önceden araştırdıklarımdan hatırladığım portekizli,alman,italyan,ispanyol,fransız,yahudi,arap(özellikle lübnan çevresindeki merkitler,maruniler ve presbiteryen araplar),afrolar,yerliler vs. vs... tam bir kültür yumağı diyebileceğim bir yer.gerçi türkiye'de öyle bir yer.hemen klişeyi gömerek türk,kürt,laz,çerkez,abaza,zaza,boşnak,arnavut,arap,süryani,rum,ermeni...kime sorsanız türkiye'de etnik kökenininde muhakkak bu unsurlardan biri vardır ama brezilya'daki biraz daha farklı bir durum.bir kıtadan başka kıtya büyük göçler ve oraya göç etmiş belki de karşılaşması mümlün olmayan aynı kıtadaki insanların kaynaşması ve portekizce dilinin bir üst kültürü oluşturduğu bir melezleşme.aynı durum arjantin'de de geçerli tek fark oradaki üst kültür dili ispanyolca.arjantinliler bu melezleşmeye ve tüm kültürlerin bu kaynaşmasına creole diyor.ntv tarih'te okumuştum bunu.bu durum breizlya'da da geçerli ve oradaki durum için de creole deniyor.yerli kültürü,afro kültür ve avrupalı göçmenlerin oluşturduğu kültürün belki de hiç biri birbirine baskın değil.bir tek dedğim gibi portekizce ana dil olmuş.elano blumer ne alaka diyebilirsiniz şimdi.ben futbolla pek alakalı bir adam değilim.basketbolu hep daha çok sevmişimdir.millet küçükken sokakta futbol oynarken ben de çok oynardım fakat hiç bir zaman iyi bir izleyici olamadım.geçen galatasaray'ın levadia tallin mi ne öyle bir ezik estonya takımıyla olan maçını seyretmek için anlık bir gazla galatasaraylılar derneğinin lokaline gittim ve torpilim olduğundan bedava maçı seyrettirdiler.orada sonradan adının ertem şener olduğunu ve ultra gereksiz bilgiler verme konusunda bir üstat olduğunu öğrendiğim kişi elano'nun alman kökenli olduğunu ve soyadının almanca çiçekçi demek olduğunu söyledi.elano ana dili almanca'yı şu anda konuşabiliyor mudur bilmem ama brezilya kimliğini taşıyan bir creole olduğu her halinden belli.kendilerine ne portekizli diyordur ne de alman.o bir brezilyalı.işte breizlya'da bu var.siyahiler,melezler,avrupalılar ve araplar o kimliklerini geride bırakıp breizlyalı kimliğiyle bütünleşmişler.aslında buna asimile olmak da denilebilir ama asimilasyon bildiğim kadarıyla bir kültürün başka bir kültürü yok edip onları kendi kültürüne entegre etmesi şeklinde ama entegre dilen kültür belli bir milletin kültürü değil,hepsi tarafından oluşturulmuş ortak bir kültür.brezilya'Dan adriano bir melezdir mesela.ronaldinho siyahidir.taffarel de italyan-alman karışımıydı.nba deki basketbolcu anderson varejao futbolcu roque junior'un kuzeniymiş ve fotolarına baktım da r.junior bir siyahi fakat varejao bir beyaz.gerçi saçları bildiğin afro ama:D basketbolcu nene hilario da bir siyahidir ama tiago splitter de aynı elano gibi alman kökenlidir.dikkat ettiyseniz adlar hep portekizce.güney amerika'daki her ülke böyle aslında ama brezilya ve arjantin biraz daha çok kültürlü bir ortam.şaşırtıcı bir bilgi ama bugün peru'da 300 bin yunan ve 100 bin civarı hırvat kökenli insan var.gayet fazla bir rakam.perulu bir hırvatla tanışmıştım nette,asla aklıma gelmezdi peruda hırvatların olabileceği.arjantin'de eski devlet başkanı carlos menem arap kökenlidir ve süleyman demirel döneminde türk pasaportu almıştı.lübnan'dan 19.yüzyıldaki büyük göçte amerika kıtasına dağılan araplardan.selam hayek,shakira,ferid ali mondragon gibi.arjantin de de alman,italyan,yahudi,portekzili ve ispanyol nüfus ispanyolca'nın üst kültürel dili altında yeni bir kültür oluşturmuşlar.bugün arjantin'de ispanyolca'daki gibi hem ana soyadı hem de baba soyadını alma artık kalmamıştır.bu da creole'nin bir sonucu olsa gerek.lionel messi italyan kökenlidir.emanuel ginobili de keza öyle.diego armando maradona da ispanyol ve arap karışımıdır bildiğğim kadsrıyla.ruben wolkowsky diye bir basketbolcu vardı.o da polonya yahudisiydi.claudio usain de bir arap'tı ve güney amerika'ya göç eden her arap gibi lakabı 'el turco' idi.osmanlı'dan geldikleri için onların arap kimliğine bakılmaksızın el turco denmiş güney amerika'da.bir ara cvitanovich mi ne öyle bir eleman vardı.o da hırvat kökenliydi.arjantin de gol kralı mı ne olmuştu.hırvatistan milli takımı onu euro 008 de oynatmak iistemişti ama pasaportu yetişmediğinden oynayamadı.şu an oynuyor mudur bilmem.eminim daha bir çok örneği vardır ama bu konu hep çok ilgimi çektiğimden çok araştırmıştım ve her şeyi kafamdan yazdım.daha fazlası için vikipedi'ye falan bakılabilir.kızlarının güzellikleri de bu melezliğe borçlu sanırım.şimdi aklıma geldi.manken vardı gisele bündchen diye.muhtemelen o da alman kökenlidir.soyadı bunu çağırıştırıyor.bir gün brezilya'ya gitmek kısmet olur inşallah diyrek bu konuyu kapatıyorum
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder